ویژگى‌هاى خواص عسل 

* عسل زود جذب خون مى‌شود.

 

* عسل از ایجاد عفونت در معده و روده جلوگیرى مى‌نماید.

 

* عسل در خون‌سازى مؤثر است.

 

* عسل برطرف‌کننده‌ى یبوست است.

 

* عسل مسکّنى است که براى کسانى که دیر به خواب مى‌روند اثر بسیار خوبى مى‌نماید.

 

* عسل براى رفع خستگى و فشردگى عضلات اثر خوبى دارد و براى کنترل انقباض عضلات سودمند است.

 

* عسل اگر به زن آبستن داده شود بچه‌اش داراى شبکه‌ى عصبى قوى خواهد گردید.

 

 * عسل بر میزان کلسیم خون مى‌افزاید.

 

* عسل براى کسانى که دستگاه گوارش ضعیفى دارند و نیاز به مصرف مواد قندى دارند نافع است به خصوص در کسانى که به نفخ شکم دچارند چون ایجاد نفخ نمى‌کند توصیه مى‌شود.

 

* عسل به علت این‌که زود وارد سوخت و ساز مى‌شود مى‌تواند به فوریت انرژى رسانده و ترمیم کند.

 

* عسل براى کلیه‌ها زحمتى ایجاد نمى‌کند.

 

* عسل در سوختگى‌ها نیز اثر دارد.

 

عسل در سالخوردگان نیروى قابل توجهى به وجود مى‌آورد.

 

* عسل در تقویت قلب مؤثر است.

 

* عسل براى درمان آسم نافع است (حتى باز کردن ظرف عسل و استنشاق بخارات متصاعد از آن حملات آسم را برطرف مى‌سازد).

 

* عسل در امراض ریوى کمک‌کننده‌ى خوبى است.

 

* عسل در خونریزى‌ها و حتى هموفیلى مؤثر است.

 

* عسل براى افراد مبتلا به اسهال به علت خاصیت میکروب‌کشى‌اش و جهت بیماران کلیوى مفید است.

 

* عسل آواز را صاف مى‌کند به خصوص اگر با گلیسرین و آب لیموترش خورده شود.

 

* در درمان زخم معده و اثنى عشر عامل مؤثرى شناخته شده حتى بسیارى از پزشکان براى جلوگیرى از ایجاد زخم‌هاى نامبرده، خوردنش را مؤثر مى‌دانند.

 

* عسل در سال 1936 توسط دکتر هیرمان آلمانى به عنوان داروى معالج رماتیسم - نقصان قوه رشد عضلات و ناراحتى‌هاى عصبى و... معرفى گردید.

 

نکته‌هاى شنیدنى از عسل 1

* عدّه‌اى عقیده دارند که جوانان به علت زیاد بودن گلوکز فسفات عسل ، نباید در خوردنش افراط کنند ولى پیران مى‌توانند به دلخواه خود مقدار آن را برگزینند.

* هیچ میکروبى و هیچ‌گونه قارچى نمى‌تواند در عسل رشد و تولیدمثل کند. علت این‌که باکترى‌ها نمى‌توانند درعسل رشد کنند وجود مقدار زیادى پتاسیم در آن است زیرا پتاسیم جاذب‌الرطوبه بوده و بدین‌وسیله از باکترى‌ها سلب حیات مى‌نماید.

* با آن‌که با اغلب شیرینى‌ها مى‌شود سرکه ساخت عسل به زودى دست از ترکیب خود بر نمى‌دارد و تهیه‌ى سرکه از عسل سخت است.

* علاوه بر این‌که عسل به علت داشتن پتاسیم اجازه‌ى رشد و تکثیر به میکروب‌ها نمى‌دهد داراى مقدارى مواد ضدعفونى‌کننده مانند اسید فرمیک نیز هست. پس عسل داراى خاصیت بازدارنده از رشد میکروب را دارد و هم میکروب‌کش است.

* میکروب‌ها به‌طور متفاوت، بعضى به سرعت و برخى با مدت بیشتر در عسل کشته مى‌شوند مثلاً میکروب حصبه پس از 8 ساعت و میکروب‌هائى که در ریه عوارض بیشترى به وجود مى‌آورد پس از چهار روز و میکروب‌هاى تولیدکننده‌ى آماس صفاق (پریتونیت) و ذات‌الجنب و اسهال خونى پس از دو ساعت مى‌میرند.

* عسل هرگز فاسد نمى‌شود و هیچ‌گاه ویتامین‌هاى خود را از دست نمى‌دهد در صورتى که سبزیجات به سرعت بسیارى از ویتامین‌ها به خصوص ویتامین ث خود را از دست مى‌دهند.

* هنوز بشر نتوانسته است در آزمایشگاه عسل بسازد.

* دارویى که سرخ‌پوستان براى درمان آسم به کار مى‌بردند چنین بود: یک تخم‌مرغ را در ظرفى از شیشه قرار داده آب لیمو بر آن مى‌ریختند بعد از 12 ساعت پوست تخم را جدا کرده معادل زرده و سفیده، به آن عسل اضافه مى‌کردند و به وسیله‌ى آتش آن را جوشانده و همین‌که سفت مى‌شد برداشته روزانه یک قاشق چاى‌خورى صبح و یک قاشق چاى‌خورى شب از آن مى‌خوردند.

* در عسل ممکن است گرده‌هاى طبیعى و دست نخورده و تغییر نیافته و بقایاى زنبور عسل و مواد معدنى نیز یافت شود.

عسل معجزه خداوند

 

جالب این‌که زنبورشناسان مى‌گویند زنبور عسل براى رفع گرسنگى خود کافى است که دو یا سه گل را بمکد، در حالى که در هر ساعت به طور متوسط روى 250 گل مى‌نشیند و کیلومترها راه مى‌رود و آنقدر پرکار است که در مدت عمر کوتاهش هر یک از آن‌ها مقدار زیادى عسل تولید مى‌کند، به هر حال این تلاش و فعالیت چشمگیر او دلیل این است که او تنها براى خود کار نمى‌کند بلکه آنچنان که قرآن مى‌گوید «لِلنَّاس»، براى همه انسان‌ها تلاش مى‌کند.

نکتۀ بسیار مهم این‌که اگر مردم ماهیت عسل را خوب بشناسند و بى‌جهت هر نوع عسلى را به تقلبى بودن محکوم نکنند و به‌طور صحیح عسل را وارد تغذیه‌ى روزانه خود بکنند، بى‌تردید عسل به عنوان یک مکمل غذایى بسیار پرارزش موجب رفع بسیارى از کمبودهاى مواد غذایى آنها مى‌شود لذا با مصرف روزانه و مناسب عسل مى‌توان از بروز بسیارى از بیمارى‌هاى ناشى از سوءتغذیه جلوگیرى کرد. عسل علاوه بر این‌که مى‌تواند به عنوان یک مکمل بسیار مفید، کمبودهاى غذایى متعددى را برطرف کند، در برخى از بیمارى‌ها مى‌تواند به عنوان دارو و در برخى موارد به عنوان یک کمک دارو مورد استفاده قرار گیرد.

عسل هیچگاه فاسد نمى‌شود و همیشه مى‌توانید به سلامت آن اطمینان داشته باشید چنانچه عسل‌هایى که در مقبره فراعنه‌ى مصر پیدا کرده‌اند پس از چندین هزار سال خراب نشده بودند از آن جهت که زنبور عسل به آن یک ماده ضد عفونى‌کننده‌یى طبیعى مى‌افزاید که ضرر و زیان مواد ضدعفونى‌کننده شیمیایى را ندارد.

این ماده ضدعفونى، ضدعفونى‌کننده اسید فرمیک نام دارد. ولى علاوه بر آن عسل‌هاى کوهستانى یک ماده ضدمیکروبى دیگرى هم دارند که میکروب‌ها را نابود مى‌کند و میکروب‌هایى که در شربت غلیظ رشد نمى‌کنند نمى‌توانند وارد عسل شوند این عامل پر ارزش ماده رادیو اکتیو است بنابراین غلظت بالا، تشعشع رادیواکتیو، آنتى‌بیوتیک‌ها و آنزیم‌هاى موجود در عسل، از این ماده یک محیط سترون و ضد حیات مى‌سازند و به دلیل امکان عدم رشد و تکثیر و زنده ماندن عوامل فاسدکننده عسل رسیده یک ماده‌ى فاسد نشدنى است که تا مدت نامعلوم سالم مى‌ماند.

عسل همچنین قابلیت از بین بردن هر نوع قارچى را دارد. بنابراین عسل رسیده از فساد توسط انواع مخمر و کپک در امان است.

راجع به عسل و زنبور عسل همانطور که خداوند فرموده تفکر کنیم

 

 

تحلیل جایگاه عسل در چشم‌انداز معارف اسلامى و طب نوین

 

تحلیل جایگاه عسل در چشم‌انداز معارف اسلامى و طب نوین

قرآن عظیم مى‌فرماید: ثُمَّ کُلِی مِنْ کُلِّ الثَّمَرٰاتِ

اولاً آن‌چنان است که مى‌توان ادعا کرد کل ثمرات، شفاى کل امراض بوده و درمان اکثر بیمارى‌هاى دنیا را مى‌توان در تمام گیاهان عالم یافت.

ثانیاً، در قرآن عظیم ذکر شده است که عسل بر همه‌ى دردها شفاست ولى حقیقت این است که عسل فراهم شده از کل ثمرات، یک شراب مختلف الوانه (رنگارنگ) است که سر آمد تمام نوشیدنى‌هاى شفادهنده محسوب مى‌شود. و این قدرت آنقدر در نهاد عسل به ودیعت وجود دارد که نبى اکرم صلى الله علیه و آله و سلم فرمودند: هر کس با توجه به آنچه قرآن دربارۀ شفادهندگى تذکر داده است عسل تناول کند، از هفتاد و هفت بیمارى در امان است.

گل، قسمتى از گیاه است که به نور خورشید بیش از سایر قسمت‌هاى گیاه بستگى و علاقه دارد و به سوى او مى‌رود و به عشق مى‌شکفد و باز مى‌شود و اشعه‌ى او را در خود منعکس مى‌سازد و نیز به همین جهت است که رنگین به رنگ‌هاى مختلف مى‌شود و ذخایرى از نیروى کهربایى آفتاب را در خود دارد.

عجب این که سوره مبارکه‌ى نحل از سوره‌هاى مکى است و مى‌دانیم در منطقه‌ى مکه نه گل و گیاهى وجود دارد و نه زنبوران عسل، ولى قرآن با این دقت و ظرافت از آن سخن مى‌گوید و با تعبیر جالبى مانند یَخْرُجُ مِنْ بُطُونِهٰا شَرٰابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوٰانُهُ یعنى از درون زنبورها مایعى خارج مى‌شود به رنگ‌هاى مختلف، به ریزه‌کارى‌هاى ساختن عسل نیز اشاره کرده است.

رنگ عسل بر حسب این که زنبور بر چه گل و ثمره‌اى نشسته و از آن بهره‌گیرى کرده تفاوت مى‌کند، به همین جهت در بعضى مواقع قهوه‌اى تیره و گاهى نقره‌اى سفید و گاهى بى‌رنگ یا زردرنگ و گاهى شفاف، زمانى تیره و یا زرد طلایى، زمانى خرمایى و حتى گاهى مایل به سیاهى است.

این تنوع رنگ‌ها علاوه بر این که گویاى تنوع سرچشمه‌هاى بدست آوردن عسل است، تنوعى براى ذوق‌هاو عسل‌ها نیز محسوب مى‌شود زیرا امروز ثابت شده است که رنگ غذا در تحریک اشتهاى انسان بسیار مؤثر است؛ قدیمى‌ها، گویا این مسأله روانى را شناخته بودند غذاهاى خود را با زعفران و زردچوبه و رنگ‌هاى دیگر رنگین مى‌ساختند تا از این طریق میهمانانشان را به خوردن غذا ترغیب نمایند.

در دنیا هیچ غذایى به‌اندازه عسل سرشار از عوامل غذایى نیست و به اندازه‌ى عسل نیروهاى مغناطیسى و تشعشعات رادیو اکتیو ندارد.

زنبوران عسل معمولاً از ماده قندى مخصوصى که در ریشه‌ى گل‌ها قرار داده شده است مى‌مکند و آن را جمع‌آورى مى‌کنند ولى زنبورشناسان مى‌گویند کار زنبورها تنها استفاده از این ماده‌ى قندى بن گل‌ها نیست بلکه احیاناً از تخمدان گل‌ها و دمبرگ و میوه‌ها نیز استفاده مى‌کنند که قرآن از همه‌ى این‌ها تعبیر به «مِنْ کُلَّ الثَّمرات» همه‌ى میوه‌ها کرده است.

جمله‌ى عجیبى که از مترلینگ دانشمند زیست‌شناس نقل شده اهمیت تعبیر قرآن را آشکار مى‌سازد؛ آنجا که مى‌گوید: همین امروز اگر زنبور عسل اعم از وحشى و اهلى از بین بروند یکصدهزار نوع از گیاهان و گل‌ها و میوه‌هاى ما از بین خواهد رفت؛ و از کجا که اصولاً تمدن ما از بین نرود؟ زیرا نقش زنبورهاى عسل در جابه‌جا کردن گرده‌هاى نر گل‌ها و بارور کردن گیاهان ماده و به دنبال آن پرورش یافتن میوه‌ها آنقدر عظیم است که بعضى از دانشمندان حتى آن را از عسل‌سازى زنبورها هم مهمتر مى‌دانند.

در حقیقت آنچه زنبورهاى عسل از آن مى‌خورند، بالقوه انواع میوه‌هایى است که به کمک آن‌ها عسل شکل مى‌گیرد؛ با این حال چه پرمعناست کلمه «کُلِّ الثَّمَرٰاتِ».

زنبور عسل هدیه خداوند به عالمیان

عسل قبل از آن که یک غذاى کامل باشد یک اکسیر پرارزش است.

زنبورهاى عسل، داراى تمدن قدیمى هستند و همان طور که قوانین جامعى براى اجتماع خود دارند اطلاعات کافى در غذا خوردن نیز داشته، گل‌هاى مفید را از غیر مفید تشخیص مى‌دهند. در گل تمام عوامل حیات موجود است و زنبورهاى عسل عصاره‌ى ذى‌قیمت این گل‌هاى زیبا و مفید را استخراج میکنند.

امام‌صادق علیه السلام در توحید مفضّل به شاگرد خود در خصوص زنبور عسل مى‌فرماید:

«به زنبور عسل و اجتماع منظم او در صنعت عسل‌سازى و تهیه‌ى خانه‌هاى شش‌ضلعى اندیشه کن و آن چه را در جمع زنبوران از ظرافت و زیرکى‌ها مى‌بینى، مسلماً اگر مورد دقت و تفکر قرار دهى در ردیف کار انسان‌ها خواهى یافت. ولى چون به خود زنبوران به دقت نگاه کنى آن‌ها را حتى نسبت به خویشتن جاهل و نادان خواهى یافت و این دلیل واضح و آشکارى است بر صحت و حکمت این صنعت که از آن زنبور عسل نیست بلکه از آن کسى است که آن را با این ویژگى آفریده و در این صنعت مصلحتى براى انسان قرار داده است.»

گزینش بهترین دانش‌ها با فراگیرى از زنبورعسل

الگوى‌بردارى در دانش‌پژوهى از زنبور عسل

 

امیرالمؤمنین امام على علیه السلام مى‌فرماید:

 

خذوا من کل علم أحسنه فإن النحل یأکل من کل زهر أزینه فیتولد منه جوهران نفیسان: أحد هما فیه شفاء للناس، و الآخر یستضاء به.

: از هر دانشى بهترین آن را فراگیرید، چرا که زنبور عسل (نحل) از هر شکوفه‌اى زیبا ترینش را مى‌خورد، و دو نفیس از آن پدید آید، یکى در آن شفا و بهبودى است براى مردم (عسل) و دیگرى که به وسیلۀ آن روشنى جویند (یعنى موم)1

چه زیباست سخن امیر کلام و یعسوب‌الدین و نبأَ عظیم و قسیم‌الجنّه و الجحیم حضرت مولى‌الموحدین که دانش همۀ دانشوران اولین و آخرین در مقابل اقیانوس عظیم معرفت و دانش او چونان قطره‌اى بیش نیست،

 

آن حضرت دانشوران را به فراگیرى بهترین و سودمندترین معارف و دانش‌ها  با تمثیل از شگفت‌ترین موجود مفید، پرارزش و گرانقدر آفرینش،  فرا مى‌خواند. حضرت با یادآورى این نکته که زنبور عسل براساس آموزه‌هاى ربّانى بر هر زهر و خرزهره‌اى نمى‌نشیند و با مدد از الهام و قدرت تشخیص و بویایى خود، بهترین شکوفه‌ها و گل‌ها و گیاهان را برگزیده و از آنها بهره مى‌جوید و حاصل بهرۀ آسمانى خویش را سخاوتمندانه در اختیار انسان قرار مى‌دهد و در این بهره‌جویى و گزینش‌هاى گرانبها، درس‌آموز دانش‌پژوهان و نیک‌اندیشانى مى‌شود که سویداى قلبشان در خدمت‌رسانى به ابناى بشرى، تپشى جاودانه دارد و با مثبت‌اندیشى و انرژى‌هاى مثبت، روشنگر راه انسان مى‌گردند.

چرا که اگر دانش و معارف سودمند، محور فرآیند محصول تلاش انسان‌هاى دانشور شود، درمان و شفاى دردها و بیمارى‌هاى روحى و جسمى شده، بساط تبه‌کارى و جنایت و فساد برچیده مى‌گردد و جلوه‌هاى کمال و سعادت در افق سرنوشت بشریت رخ مى‌نماید. و انسان، شاهد رفاه و آرامش و صلح و امنیت را به آغوش مى‌کشد.

 

1) - غُررالحکم و دُررالکلم آمدى، ج 2، ص 175؛ باب‌العلم، حدیث 143/6959. شرح و ترجمۀ فارسى به قلم سید هاشم رسولى محلاتى، چاپ سوم، 1379، چاپ و نشر دفتر نشر فرهنگ اسلامى.

 

منبع : حوزه

مطالب مرتبط :1-مفهوم لغوى و شناسنامۀ عسل 2-تحلیل جایگاه عسل در چشم‌انداز معارف اسلامى و طب نوین 3- عسل معجزه خداوند