آشنایی با عسل و خواص دارویی آن

آشنایی با عسل و خواص دارویی آن

 

 

مهمترین خاصیت عسل ، ضد میکروب بودن آن است

 

از گذشته تا کنون از عسل در درمان بسیاری از بیماری ها استفاده شده است. مهمترین خاصیت عسل ، ضد میکروب بودن آن است. در حالی که عسل یک ماده کاملاً خوراکی است و بایستی محیط خوبی برای پرورش میکروب ها باشد ، ولیکن میکروب ها در معرض عسل نابود شده و اجساد آنها نیز به مرور از بین می رود. زیرا عسل حاوی آنتی بیوتیک و آنزیم دیاستاز است . در گذشته از این خاصیت عسل  برای از بین بردن پینه های دست و پا سود می جستند.

بررسی مقالات سال های 1984 تا 2001 نشان می دهد حداقل 25 تحقیق راجع به اثرات ضد زخم عسل انجام شده که نتایج آنها مثبت بوده است. عسل به عنوان التیام دهنده زخم و نگهدارنده پوست مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین 40 مورد دیگر نشان داده ، عسل دارای اثرات ضد خونریزی با موفقیت 88 درصد بوده که این عمل به همراه اثرات ضد میکروب نیز بوده است.

خاصیت ضد میکروبی در عسل با PH حدود 2/3 تا 5 به هیدروژن پراکسید(H2O2) مرتبط بوده که از تغییرات آنزیمی گلوکز به گلوکونیک اسید حاصل می شود. به هرحال اثرضد میکروبی عسل پس از گرم شدن یا در معرض آفتاب قرار گرفتن کاهش می یابد.

عسل های تولیدشده از جنگل و کوه های اروپایی مرکزی بیشتر از درختان کاج(PINUSSPP) و عسل های حاصل از MANUKA در نیوزلند از گیاه LEPTESPERMUM SCOPARIUM دارای خاصیت بسیار قوی ضد میکروبی است و بر روی برخی میکروب ها از جمله استافیوکوک اورئوس و اپیدرمیس و استرپتوکوکوس پیوژنز و آنتروباکتریاسه اثرات خوبی دارد. عسلی که در نیوزیلند و استرالیا از گیاه مذکور حاصل می شود در جهان منحصر به فرد بوده و به آن عسل UNIQUE MANUKA FACTOR)) می گویند.

سم شناسی : عسل ماده ای کاملاً خوراکی است ، ولی در موارد استثنایی ممکن است به اسپورعامل بوتولیسم آلوده باشد که ایجاد سم کرده و مسمومیت زاست ، به همین دلیل مصرف آن برای کودکان زیر یک سال ممنوع است. همچنین بعضی افراد ممکن است نسبت به دانه های گرده موجود در عسل حساسیت داشته باشند.

 

برای مطالعه بیشتر عسل و نقش آن در سلامت و درمان کلیک کنید 

 

 

خواص عسل :
• عسل حاوی آنتی اکسیدان است، از این رو مصرف آن برای سلامت قلب و عروق مفید است. عسل به سلامت پوست کمک می کند و ضد پیری است.

• در قدیم هر دارویی را با عسل  مخلوط می کردند، زیرا خاصیت بهبود بخشی داروها را چند برابر می کرده و امروزه هم از عسل در بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می کنند.

• از عسل در فرآورده های ضد سرفه  بطور مستقیم و غیرمستقیم استفاده می شود . مزه مزه و غرغره شربت عسل برای برطرف کردن زخم های دهان و ورم گلو بسیار سودمند است. عسل ضد آسم است.

• عسل با اینکه بسیار شیرین است، برای دندان ها  و لثه مضر نیست، بلکه لثه ها را سالم می سازد و دندان ها را سفید می کند.

• دستگاه گوارش را پاک می سازد و ضد اسهال است. در تحقیقات ثابت شده اثر بسیار مفیدی برعفونت های معده با هلیکو باکتر پیلوری دارد. از این رو ضد زخم معده  و دستگاه گوارش است.

• عسل در درمان آب مروارید ( کاتاراکت ) مفید است.

• عسل بادشکن است و برای معالجه قولنج روده تجویز می شود و در مسمومیت های غذایی، دستگاه گوارش را پاک می سازد.

• دوست کبد و پادزهر است، پس در بیماری های کبدی مصرف آن مفید است .سکنجبینی که با عسل تهیه می شود، صفرابری اعلاست.

• سنگ های کلیه  و مثانه را از بین می برد. برای این منظور عسل را با کندر باید مصرف کرد.

• عسل خواب آور است و به مبتلایان به بیماری کم خوابی  توصیه می شود که قبل از خواب چند قاشق مرباخوری عسل میل کنند.

• برای رفع کم اشتهایی  مفید است و کلاً جریان خون را در بدن بهبود می بخشد. از این رو به رشد عضلات کمک می کند، پس برای بچه های کم اشتها  و افراد ورزشکار  بسیار مفید است.

• عسل گرفتگی مویرگ ها را باز می کند و برای عروق بسیار مفید است. پس سالمندان  اگر هر روز شربت عسل و لیموی  تازه بنوشند، عمر طولانی تری خواهند داشت.

• حتی موم عسل نیز خواص زیادی دارد و ماسک آن برای صورت، چین و چروک و فرورفتگی های پوست را می پوشاند و پوست را لطیف می کند.

 

عسل لثه ها را سالم می سازد و دندان ها را سفید می کند

 

درمان بیماری های متفاوت با عسل:
* چاقی مفرط، فشارخون بالا، چربی بالا: صبح به صبح یک لیوان آب داغ با یک قاشق مرباخوری عسل و ۵ تا ۱۰ قطره سرکه سیب بنوشید.

* برای درمان زخم های دهان: مخلوطی از یک قاشق مرباخوری عسل و کمی زردچوبه به زخم دهان یا زخم های روی زبان بمالید این مخلوط باعث ترشح بزاق دهان می شود تا سم را بکشد.

برای سرعت بخشیدن به روند بهبود باید این مایه را از دهان بیرون ریخت. برای زخم معده، روزی ۲ بار محلول یک لیوان شیر ولرم را با یک قاشق مرباخوری عسل بنوشید.

* برای زخم های موضعی: با گاز استریل حاوی عسل روی زخم را بپوشانید و شب آن را بردارید.

* سرماخوردگی: مخلوط نصف قاشق مرباخوری دارچین و یک قاشق مرباخوری عسل را روزی ۲ یا ۳ بار مصرف کنید.

* سینوزیت: روزی ۲ یا ۳ بار مخلوطی از یک قاشق مرباخوری آب زنجبیل تازه و یک قاشق مرباخوری عسل مصرف کنید.

* حالت تهوع، استفراغ، سوء هاضمه: یک قسمت آب لیمو را با یک قسمت عسل مخلوط کنید و روزی ۲ بار کمی از آن را بنوشید.

* اضطراب: یک لیوان آب پرتقال، یک قاشق مرباخوری عسل و کمی پودر جوز هندی را روزی ۲ بار میل کنید.

* کاهش میل به سیگار: قبل از سیگار کشیدن تکه های کوچک آناناس را همراه با نصف قاشق مرباخوری عسل بجوید.

* معده درد: مخلوطی از یک چهارم قاشق مرباخوری پودر برگ بو، یک چهارم قاشق مرباخوری دانه کرفس و یک قاشق مرباخوری عسل را قبل از ناهار و شام میل کنید.

* گردش خون ضعیف: مخلوطی از یک قاشق مرباخوری دارچین و یک قاشق مرباخوری عسل را در یک لیوان آب گرم دم کنید و بنوشید.

* سکسکه: مخلوطی از یک قاشق مرباخوری عسل و یک قاشق مرباخوری روغن کرچک را هر ۱۰ دقیقه میل کنید تا سکسکه شما بند بیاید.

ممکن است بعضی از زنبورها به گل خرزهره و چند گل سمی دیگر عادت کنند و محصول سمی تهیه نمایند که البته این کار به ندرت اتفاق می افتد.

به هر حال از مصرف این ماده بسیار مفید غافل نشوید و از فواید زیاد آن سود بجویید.

 

اگر عسل را با کندر مصرف کنید سنگ های کلیه و مثانه را از بین می برد

 

پس عسل‌های موجود در بازار را می‌توان به 3 نوع اصلی تقسیم کرد:
عسل طبیعی:

عسل طبیعی عسلی است که زنبور با مکیدن شهد گل‌ها تولید می‌کند.

 

عسل غیرطبیعی:

عسلی که زنبور با مکیدن شربت آب شکر یا شیره   میوه تولید کرده باشد.

عسل تقلبی:

عسلی که یک فرد متقلب از شیره قند، شیره ذرت یا با بعضی میوه‌ها بدون دخالت دادن زنبورها درست کرده باشد.

 

نحوه نگهداری و تشخیص عسل سالم :
استفاده از ظرف فلزی ممنوع: عسل محصول فسادناپذیری است که خاصیت باکتری‌کشی دارد؛ پس فاسد نمی‌شود.

نگهداری عسل حتی برای کوتاه مدت در دمای بالای 32 درجه سانتی‌گراد، رنگ، طعم و خاصیت آنزیم‌ها‌ی آن را تغییر می‌دهد.

در ترکیب عسل مقدار زیادی اسید وجود دارد. برای همین اگر عسل‌تان را در ظروف فلزی نگه دارید، هم ظرفتان خرده می‌شود و هم رنگ، بو و طعم آن تغییر می‌کند، پس حتما عسل را در ظروف‌ شیشه‌ای یا پلاستیکی نگه دارید.

رطوبت، دشمن عسل است. عسل را در جای مرطوب نگه ندارید، در ضمن قاشق خیس را در ظرف عسل فرو نبرید چون باعث رقیق و نامرغوب شدن آن می‌شود.

عسل در دمای بالای 25 درجه سانتی‌گراد یا زیر 5 درجه سانتی‌گراد «شکرک»‌ می‌زند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره شکرک‌زدن عسل به قسمت عسل تقلبی مراجعه کنید.
وجود ذرات خارجی مثل گرد و غبار، ذرات موم و... در عسل باعث تسریع عمل شکرک زدن آن می‌شود.

اگر عسل تان شکرک زد، نگران نباشید. شما می‌توانید به راحتی و با قراردادن شیشه عسل درون یک ظرف آب‌‌جوش آن را حرارت دهید و به حالت اولش برگردانید.

 اما اگر یک ماه بعد دیدید که دوباره همان عسل شکرک زده ـ به خاطر متبلور شدن دانه‌‌های شکر ـ به راحتی نمی‌توانید با انجام کار دفعه قبل آن را به حالت مایع درآورید.

عسل‌های پاستوریزه که در حرارت بالا جوشیده و به صورت صنعتی بسته‌بندی می‌شوند، اصلا شکرک نمی‌زنند و رسوب هم نمی‌کنند.

در عوض به علت حرارت زیاد، بسیاری از خواص آن کم می‌شود؛ یعنی درصدی از اسیدهای آمینه، دیاستاز مثبت و بعضی ویتامین‌های عسل از بین می‌رود.

عسل از سالم‌ترین خوراکی‌هاست، به شرطی که از اول سالم به عمل آمده باشد چون در بعضی مناطق زنبورها از گل گیاهان سمی شهد می‌مکند یا از شهد گیاهانی که سمپاشی شده‌اند، استفاده می‌کنند که نتیجه آن تولید عسل نامرغوب یا حتی سمی است.

حواستان باشد عسلی که بوییدن آن شما را به عطسه بیندازد، خوردنش مستی و سکر بیاورد یا چشیدنش گلو را بسوزاند، عسل نامرغوبی است که باید از خوردنش پرهیز کرد.

 

منبع  :

1- بخش آشپزی بیتوته

2-tebyan.net

3-hamshahrionline.ir

4-hidoctor.ir

 

یک قاشق عسل با یک دنیا خاصیت

 

 مطالعه : 13 دقیقه

 

عسل یک ماده غذایی پرطرفدار است و بسیار مورد استفاده قرار می گیرد، عسل همچنین دارای خواص دارویی و درمانی فراوانی است و برای سلامت بدن بسیار مفید می باشد.

 

خواص عسل در بخش دارویی ، درمانی و زیبایی

عسل مایعی شیرین است، که توسط زنبورها از شهد گلها ساخته می شود. عسل از لحاظ رنگ و شفافیت طبقه بندی می شود، مانند عسل کهربایی طلایی رنگ که اغلب مقداری قیمت بیشتری از انواع تیره رنگ خود دارد. عطر و طعم خاص عسل، با توجه به نوع گل هایی که از آن شهد به دست آمده است، متفاوت است.

این باور وجود دارد که مصرف عسل خام به حساسیت های کمک می کند. عسل پاستوریزه شده گرما داده شده است و ناخالصی های آن گرفته شده است.

عسل حاوی مقدار زیادی موادی مانند مونوساکاریدها، فروکتوز و گلوکز حدود 70 الی 80 درصد قند می باشد که شیرینی آن را فراهم می کند. عسل همچنین از ویژگی های ضد عفونی و ضد باکتریائی برخوردار است. علم پزشکی مدرن در صدد است تا از عسل در بهبود زخمهای مزمن و مبارزه با عفونت استفاده کند.

حقایقی درباره عسل!

عسل از پنج هزار سال پیش برای امور استفاده می شده است. عسل می تواند جایگزین قند در وعده های غذایی باشد که یک انتخاب بهتر است. برای استفاده کودکان زیر یک سال ازعسلبا پزشک کودک مشورت کنید.

ویژگی های عسل :

یک قاشق سوپ خوری عسل شامل 64 کالری، 17/3 گرم قند و عاری از فیبر، چربی و پروتئین است.

استفاده از عسل فراوری شده و و بدون قند می تواند منجر به فواید طولانی مدت شود. عسل به اثرات تسکین دهنده مواد آنتی اکسیدان و ضد میکروب شناخته شده است. همچنین عسل حاوی مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، فسفات، سدیم، کلر، پتاسیم و منیزیوم است.

مشخصات ارائه شده در ادامه نشان دهنده مواد تشکیل دهنده عسل است.

38/2 درصد فروکتوز

31/3 درصد گلوکز

7/1 درصد مالتوز

1/3 درصد سرکاری

17/2 درصد آب

1/5 درصد قندهای پیچیده

0/2 درصد خاکستر

3/2 درصد مواد دیگر

مقدار کمی از حالت اسیدی عسل به ممانعت از رشد باکتری ها کمک می کند در حالیکه اجزای آنتی اکسیدانی آن، رادیکال های آزاد و بیماریهای مرتبط با آن را از بین میبرد.

ویژگی های فیزیکی عسل با توجه به گل ها و آبی که از آن تهیه شده است، متفاوت است.

تاریخچه عسل:

انسان ها از هشت هزار سال پیش شروع به کشت عسل کردند قدیمی ترین عسل به جا مانده در گرجستان کشف شد. عسل به طور گسترده در مصر و یونان باستان استفاده می شده است. بعد از طی سالها عسل جایگاه خود را در طب سنتی چینی و هندی نیز پیدا کرد.

ویژگی ها و تاریخچه عسل

فواید و خواص درمانی عسل

کمک به درمان سرفه و سرماخوردگی

تحقیقات نشان می دهند که عسل می تواند یک متوقف کننده خوب و موثر برای سرفه باشد. در یکی از مطالعات یافت شد که عسل می تواند سرفه های شبانگاهی را کاهش داده و خواب کودکان را بهبود بخشد. این مطالعه همچنین عنوان می دارد که عسل حتی می تواند به اندازه ی داروی ضد سرفه دکسترومتورفان موثر باشد. البته قبل از دادن عسل به کودکان خود با پزشک خود مشورت کنید. مخلوطی از آبلیموی گرم با عسل می تواند وی را درمان کند همچنین حالت احتقان در گلو را از بین برده و مانع است کم آبی شود. استفاده از عسل همچنین می تواند سرما خوردگی را تا دو روز کاهش دهد.

عسل برای تنظیم فشار خون:

در یکی از مطالعات که در سال 2011 منتشر شد، مشخص شد که عسل اثر مفیدی بر روی فشار خون بالا دارد. همچنین در یک آزمایش آثار مطلوبی بر روی موش های آزمایشگاهی که کالری زیادی مصرف کرده بودند، داشت.

عسل برای التیام سوختگی ها و زخم ها:

در زخم ها و به خصوص، استفاده زودهنگام از عسل می تواند ریسک زخم شدن و تغییر شکل ها را کاهش دهد. در مورد سوختگی های کوچک، می توانید ابتدا بلافاصله با ریختن آب و کاهش دمای آن، مقداری عسل بر روی قسمت آسیب دیده بریزید. عسل همچنین می تواند به درمان زخم معده و زخم های مزمن کمک کند.

عسل برای بهبود سلامتی قلب:

آنتی اکسیدان های موجود در عسل به محافظت از قلب کمک می کنند. عسل همچنین می تواند، بی نظمی ها و در هم ریختگی های ناشی از اکسیداسیون که به کلسترول بد خون مربوط است را کاهش دهد. این موضوع به صورت پیش فرض سلامتی قلب را بهبود می بخشد.اخیرا یافته شد که عسل شکل موادی که باعث تنگ شدن شریان های قلب می شوند و عامل بروز حمله قلبی هستند را کاهش می دهد. از طرفی پلی فنل موجود در عسل می تواند در سلامتی قلب نقش داشته باشد.

بهبود سلامت قلب با عسل

عسل برای از بین بردن ریسک دیابت:

دامنه شاخصه قندی عسل در هر جا بین 45 تا 64 است که یک معیار متعادل است. چنانچه پیش از این هم در بخش سلامت گفتیم با توجه به مطالعات انجام شده در ایران؛ مصرف عسل برای وزن و چربی بدن افراد مبتلا به دیابت، آثار مفیدی دارد. در مطالعه دیگری نشان داده شد که اگر داروهای ضد دیابتی با عسل ترکیب شود، آثار مفیدتری بر روی بیماران مبتلا به دیابت خواهد داشت.

عسل برای درمان دندان درد:

در یکی از مجلات بین المللی که عسل می تواند دندان درد را درمان کند. البته علاوه بر آن تحقیقات ثابتی بر روی این ادعا هنوز انجام نشده است لذا درباره این موضوع با دندان پزشک خود صحبت کنید.

عسل برای کمک به مبارزه با سرطان:

ترکیبات فنولیکی موجود در عسل ویژگی های ضد سرطانی دارند که می توانند از بسیاری از بیماری های سرطانی، ممانعت کنند. همچنین عسل فعالیت ضد التهابی دارد که آن را بهترین غذا برای ممانعت از سرطان ساخته است. حتی عسل سیستم بدن انسان را تعدیل می کند که این موضوع آن را برای درمان سرطان موثر تر می سازد.

عسل برای از بین بردن ریفلاکس اسید معده:

از آنجاکه عسل غنی از مواد آنتی اکسیدان است و از آنجا که می تواند رادیکال های آزاد را از بین ببرد پس می تواند ریفلاکس اسید او را نیز از بین ببرد. ( به طوری که رادیکال های آزاد، پوشش سلول های دستگاه گوارشی را از بین می برد). عسل ممکن است برای درمان التهاب مری نیز به کار گرفته شود. ساختارهای می توانند به غشای مخاطی مری کمک کنند. عسل حتی می تواند به تسکین گلودرد نیز کمک کند، که به این منظور آن را با چای گیاهی ترکیب کرده و مصرف می کنند تاان را بهبود دهد.

عسل برای درمان مشکلات معده:

ویژگیهای آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی عسل می تواند دامنه گسترده ای از مشکلات معده را درمان کند. شما می توانید عسل و آبلیمو را در آب گرم حل کرده تا تاثیر خوب آن را ببینید. یک قاشق از عسل خام می تواند از تولید بیش از حد گاز معده ممانعت کند. همچنین عسل می تواند آثار زیانبار مایکوتوکسین ( سم تولیدی قارچ ها) را مهار کرده بسلامتی روده را بهبود دهد.

درمان مشکلات معده با استفاده از عسل

عسل برای درمان آلرژی ها:

یک فرضیه می گوید که خوردن عسل مانند خوردن گرده های گل است که با این کار حساسیت ناشی از گرده ها را کاهش می دهد.

عسل برای مقابله با عفونت ها:

فعالیت ضد باکتری عسل می تواند نقشی در درمان عفونت ها داشته باشد. شرایط زخم های تازه را بهبود می بخشد و خاصیت چسبناکی بالای آن سد مقاومی را در مقابل عفونت ها به وجود می آورد. در حقیقت از دوران باستان از عسل برای درمان زخم های عفونی بهره می بردند. این مسئله مهم است که از عسل به عنوان مکمل استفاده شود نه به عنوان جایگزین. استفاده از عسل تنها در صورتی مورد ملاحظه است که دیگر فرآیندهای درمانی به شکست انجامیده باشند.

عسل برای افزایش انرژی:

عسل خالص حاوی مقدار کمی از آنزیم ها، پروتئین ها، مواد معدنی و آمینو اسید هایی است که در افزایش انرژی بدن می توانند مشارکت داشته باشند. همچنین قند موجود در عسل می تواند انرژی بیشتری از قندهای مصنوعی به بدن بدهد.

عسل برای افزایش ایمنی:

عسل  حاوی متیل گلیوکسال بیشتری است که مسئول فعالیت ضد باکتری عسل است این ترکیب همچنین می تواند ارتقای ایمنی بدن نقش داشته باشد. از طرفی این ترکیب تولید سیتوکینز ( پیام رسان سلولهای ایمنی بدن) را تحریک کنند.

عسل برای کمک به درمان ورم لوزه:

اطلاعات تحقیقی میگویند که عسل می تواند یک درمان امیدوار کننده برای ورم لوزه باشد. که به این علت که محتوای بالای متیل گلیوکسال باکتری استرپتوکوکوس ( عامل ورم لوزه) را می کشد. مخلوط آب گرم با عسل نیز می تواند برای درمان ورم لوزه مفید باشد.

درمان ورم لوزه با مصرف عسل

عسل برای کمک به کم کردن وزن:

ترکیب منحصر به فرد قندها در عسل می تواند آنرا به یک غذای ایده آل برای کم کردن وزن بدل کند. جایگزین کردن عسل با قندهای مصنوعی و خوردن روزانه یک قاشق از عسل با یک نوشیدنی داغ میتواند میل شدید به قند را در مغز شما از بین ببرد.

هرچند مطالعات سفت و سخت انجام نشده است اما تحقیقات اولیه نشان می دهد؛ 1 قاشق سوپخوری عسل دقیقاً قبل از خواب می تواند یک خواب راحت را بهبود دهد، شاید به این علت که گلیکوژن کبد به بالاترین حد خود رسیده است ( در این حالت در کبد چربی ها و پروتئین ها به گلوکز تبدیل شده و این فرایند کاملا شخصی را به خواب وامی دارد)

عسل برای درمان حالت تهوع:

آبلیمو با عسل می تواند حالت تهوع را درمان کرده و مانع از استفراغ شود. حتی خوردن یک قاشق سوپخوری از سرکه سیب به همراه عسل و مخلوط کردن آن با آب سرد قبل از رفتن به رختخواب شرایط حالت تهوع را بهتر میکند.

عسل برای بهبود سلامتی ناخن ها:

هرچند شواهد کافی وجود ندارد، یکی از مطالعات می گوید که شاید اصل بتواند سلامتی ناخنها را بهبود بخشیده و به درمان قارچ انگشت پا کمک کند.

عسل برای درمان آسم:

عسل می تواند به درمان سرفه کردن و خس خس سینه مربوط به آسم، کمک کند. تجمع خلط در مجاری نای عمده آسمان است که عسل آنها را از بین میبرد.

عسل برای از بین بردن اضطراب:

می تواند خواب بهتری را ارتقا دهد، پس می تواند درمان خوبی برای بی خوابی باشد که یکی از علائم اضطراب است. تحقیقات نشان داده اند که خوردن عسل به همراه قبل از زمان خواب می تواند به از بین بردن اضطراب کمک کند.

 

از بین بردن اضطراب

رفع اثرات زیانبار دخانیات:

یکی از مطالعات دریافته است که مصرف عسل می تواند آسیبهای بیضه که ناشی از سیگار کشیدن است را کاهش دهد. عسل همچنین با استرس های ناشی از دخانیات مبارزه می کند. بعضی از کارشناسان می گویند عسل می تواند به خروج از اعتیاد کمک کند، که به تحقیقات بیشتری در این موضوع نیاز است.

فواید عسل برای پوست:

به کار بردن عسل روی پوست خود به صورت روزانه می تواند فواید بسیار خوبی داشته باشد. استفاده از ماسک عسل می تواند به درمان آکنه و نقاط سیاه روی صورت کمک کند. عسل همچنین می تواند مشکلات دیگری مانند پوست خشک را نیز درمان کند.

عسل برای مبارزه با کنه:

عسل ناخالصی ها را از منافذ پوست جذب کرده و به مانند یک عامل پاکسازی کننده عمل می کند و از آنجا که یک ضد عفونی کننده طبیعی به شمار می رود می تواند به پوست شما پاکی و التیام دهد. شما می توانید به راحتی یک لایه نازک از عسل را روی صورت خود به نحوی که روی گردنتان نچکد. بعد از 30 دقیقه با آب ولرم صورت خود را بشویید.

اطمینان حاصل کنید که تست عسل روی پوست صورت خود را از قبل انجام داده اید چرا که بعضی به عسل حساسیت دارند. به این منظور مقدار کمی از آن را به مدت 30 دقیقه روی فک خود چکانده و بعد از آن اگر مشکلی نبود می توانید انجام دهید.

همچنین بسیار مهم است که بدانید اگر آکنه رو صورت شما علت عفونت ناشی از باکتری داشته است آن گاه اثر می تواند آن را درمان کند.

عسل برای کمک به درمان چین و چروک:

عسل یک روان کننده طبیعی است که می تواند لایه های بالایی پوست را مرطوب کند. این رطوبت اضافی می تواند به بهبود چین و چروک کمک کند. عسل همچنین نقاط خشک، تحریک شده و حساس را میتواند التیام دهد. از طرفی محتوای آنتی اکسیدانی عسل به تأخیر پیری پوست کمک می کند.

برای داشتن یک ماسک ضد پیری عسل طبق آنچه در این بخش غنی سلامت نمناک می خوانید شما می توانید یک قاشق سوپخوری از عسل را با مقادیر مساوی از پاپایا، شیر چرب یا ماست مخلوط کنید. مخلوط حاصل را بر روی صورت خود مالیده و اجازه دهید به مدت 30 دقیقه روی صورت تان باقی بماند، همچنین شما می توانید در حین مالیدن ماست بر روی صورت خود آن را ماساژ دهید که باعث بهبود گردش خون و استحکام پوست میشود. پس ماسک را با آب گرم شسته وصورت خودرو با حوله خشک کنید.

همچنین عسل پوست را نرم و هیدراته را ترک میکند و چین و چروک و فاصله های خطوط را کم می کند. هر چند ماسک های عسل یک درمان کامل برای چین و چروک نیستند و از طرفی تمامی ماسک های عسل نمی توانند این کار را انجام دهند. پس این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.

عسل برای محو شدن زخم های آکنه:

از آنجا که عسل یک مرطوب کننده طبیعی است. شاید به درمان زخم های آکنه کمک کند. گرچه تحقیق محکمی در این زمینه اثبات نشده است.

کمک به درمان زخم های آکنه با عسل

عسل برای نرم کردن لبهای خشک:

استفاده از عسل خالص بر روی لبها می تواند به این موضوع کمک کند. فقط مقداری از عسل را روی لب هایتان قبل از خوابیدن در شب بمالید. عسل به داخل پوست جذب شده و لب ها یتان را نرم می کند. همچنین عسل می تواند اقدامات خوبی را برای لب های ترک خورده انجام دهد. اما قبل از این کارها با پزشک خود مشورت کرده چراکه مالیدن عسل روی لب ها در شب ریسک بوتولیسم را به همراه دارد.

عسل برای از بین بردن زگیل:

عسل می تواند بسیار خوب برای این موضوع عمل کند. صرفا شما باید لایه ضخیمی از عسل را روی زگیل گذاشته و آن را برای 24 ساعت نگه دارید.

عسل برای کمک به سفید کردن پوست:

ممکن است عسل به چندین روش به سفید کردن پوست شما کمک کند. عسل در کنار ماست می تواند به خوبی کارگر باشد. یک قاشق سوپ خوری ماست تازه به همراه نصف قاشق سوپ خوری عسل را با هم مخلوط کنید. مخلوط به دست آمده را به مدت 15 دقیقه بر روی پوست خود قرار دهید سپس با آب گرم بشویید و هر روز این ماسک را تکرار کنید.

عسل برای بهبود رشد مو:

هرچند شواهد کمی در این باره موجود است با امتحان کردن آن نیز زیانی وجود ندارد. می توانید عسل را با روغن زیتون مخلوط کرده تا از آن برای جلوگیری از ریزش مو و استحکام مو استفاده کنید. به سادگی مقداری از روغن زیتون را گرم کرده و 2 قاشق سوپخوری عسل به آن اضافه کنید می توانید یک سفیده تخم مرغ نیز به آن اضافه کنید. به خوبی آن را هم زده و به نرمی آن را موهای خیس خود ترکیب کنید. اجازه دهید 15 دقیقه بماند و بعد از آن طبق معمول با شامپو بشویید. همچنین این مخلوط می تواند موهای خشک را نیز بهبود دهد.

عسل برای از بین بردن شوره سر:

عسل خام در این زمینه استفاده بهتری دارد. فقط مقداری از عسل خام را با آب با نسبت نه به یک مخلوط کنید، این لوسیون را بر روی پوست سر خود ماساژ داده و اجازه دهید به مدت 3 ساعت بر روی سرتان بماند. این کار را هفته ای یک بار تکرار کنید.

از بین بردن شوره سر با استفاده از عسل

عسل برای پاکسازی پوست سر:

یک قاشق سوپخوری عسل خام را با 3 قاشق سوپخوری آب تصفیه شده ترکیب کنید. موهای تان را خیس کرده و چند قطره از این محلول را بر روی پوست سر خود بچکانید. به خوبی شستشو دهید.

عسل برای نرم کردن دستان:

دستان خشک و خشن مسئله ای بسیار مرسوم است که می تواند با عسل حل شود. عسل ویژگی های روان کننده ای دارد که می تواند رطوبت را بیش از حد نیاز نگه داشته تا دستان نرم شوند و همچنین با رادیکال های آزاد مقابله کرده تا از علائم پیری پوست بر روی دستان شما جلوگیری کند. مقدار کمی از عسل را بر روی تمامی نقاط دستتان بمالید و 10 الی 15 دقیقه منتظر بمانید. سپس دستانتان را شسته و یک کرم مرطوب کننده بر روی دستانتان بمالید. این کار را روزانه تکرار کنید و از دستان نرم تان لذت ببرید. جایگزین دیگر کردن مخلوط کردن میزان مساوی از عسل و گلیسیرین است. این مخلوط را بر روی دستان خود مالیده و صبر کنید تا خشک شود. با آب ولرم آن را شسته و هر روز تکرار کنید.

راحت شدن از اگزما:

مقدار کافی عسل را با مقدار مساوی از دارچین را مخلوط کرده و استفاده کنید تا از اگزما راحت شوید.

خواص عسل و فواید این شیرین پرخاصیت در طب سنتی

خواص عسل معجزه ای برای سلامتی بدن

مصرف عسل باعث از بین رفتن باکتری هایی مسبب ایجاد آکنه می شود.

مالیدن عسل بر روی زخم ، زخم های دیابتی را درمان می کند.

مصرف عسل به صورت موضعی سبب، نرمی پوست ، از بین رفتن سلول های مرده پوست ، کاهش خط های ایجاد شده روی صورت و برطرف شدن خشکی آرنج و پاشنه پا می شود.

اگر می خواهید موهایتان براق شود و از ایجاد موخوره جلوگیری نمایید حتما از نرم کننده حاوی عسل، استفاده کنید.

مصرف عسل سبب تسریع روند سوخت و ساز و کاهش وزن می شود.

برای از بین رفتن ویروس و عفونت های باکتریایی ، عسل را با سیر خام،مصرف کنید.

مصرف عسل تقویت کننده بینایی و تسکین دهنده گلودرد است و به عنوان شربت سینه نیز مصرف می گردد.

مصرف عسل سبب افزایش انرژی ، برطرف شدن خستگی مفرط و افزایش میزان هوشیاری ذهن می شود.

مصرف عسل سیستم ایمنی بدن را تقویت نموده و سبب رسیدن ماده مغذی، ویتامین و آنتی اکسیدان های لازم به بدن می شود.

مصرف عسل جریان خون سازی را بهبود بخشیده و اینگونه از بیماری قلبی و آسیب به رگ ها و به خصوص مویرگ ها جلوگیری می کند .

مصرف عسل سبب تنظیم عملکرد روده و درمان قولنج و سندروم بی قراری روده ها می شود .

مصرف عسل سبب تسکین سوختگی ، ضد عفونی شدن زخم ها ، کاهش التهاب و درد و تسریع روند درمان می شود.

مصرف عسل سبب کاهش میزان اضطراب شده و مانند مسکن عمل می کند.

اگر عسل مصرف نمایید آرامش و خواب شما بهبود یافته و میزان PH بدن را قلیایی می کند.

مصرف عسل از شکل گیری تومورهای سرطانی جلوگیری می کند.

مصرف عسل سبب کاهش سوء هاضمه و رفلکس اسیدی و درمان زخم های دستگاه گوارش می شود.

آنزیم های طبیعی موجود در عسل سبب بهبود روند هضم غذا می شود.

برای پاکسازی بدن یک لیوان آب ولرم با عسل و آب لیمو را به صورت ناشتا مصرف کنید.

عسل خاصیت ضد قارچی دارد و جویدن موم آن، علایم تب یونجه را برطرف می کند.

مصرف عسل سبب برطرف شدن تشنگی و علایم گرمازدگی شده و سبب متوقف شدن سکسکه می گردد.

عسل خاصیت ملین دارد و از ابتلا به یبوست جلوگیری می کند.

برای تسکین آسم ، عسل را با فلفل سیاه و زنجبیل به صورت مخلوط مصرف کنید.

برای کنترل فشارخون آب سیر راهمراه با عسل مصرف کنید.

برای بهبود آرتریت، عفونت مثانه و نفخ معده مخلوط عسل، دارچین در آب جوش بنوشید.

مصرف عسل سبب کاهش کلسترول مضر می شود.

برای کند شدن روند پیری ، تقویت قدرت شنوایی و رفع بوی بد دهان عسل مصرف نمایید.

برای متوقف شدن دندان درد و کاهش ریزش مو از مخلوط عسل، دارچین و روغن زیتون داغ به صورت موضعی استفاده نمایید.

هرگز به نوزادان زیر یکسال خود عسل ندهید زیرا عسل حاوی هاگ های قارچ است و سیستم ایمنی بدن نوزادان نمی تواند با آن مقابله کند.

منبع »نمناک

عسل طبیعی

در بازار ایران اغلب عسل به‌رنگ‌های سیاه، قهوه‌ای روشن و تیره، به‌رنگ عقیق و سرخ مایل به زرد، سبز یشمی و... است؛ در این مطلب با نحوه تشخیص «عسل طبیعی»  آشنا می‌شویم.

 پائیز و زمستان، فصل تهاجم بیماری‌ها و فصل پناه جستن انسان‌ها به روشهای درمانی است؛ از مهم‌ترین دواها برای شفا، «عسل» است، عسل یک ماده غذائی بسیار مغذی و مقوی و شهدی شیرین و غلیظ است که زنبور عسل پس از تغذیه از گیاهان مختلف، آن را می‌سازد.

عسل در قرآن کریم

خداوند هم قرآن کریم و هم عسل را شفا‌بخش نامیده است؛ قرآن کریم در آیه 57 سوره یونس می‌فرماید:‌ «یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْکُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ»؛ ای مردم به‌یقین براى شما از جانب پروردگارتان اندرزى و درمانى براى آنچه در سینه‏‌هاست و رهنمود و رحمتى براى مؤمنان آمده است.

و در سوره نحل آیات 68 و 69  به خواص  شفابخش عسل اشاره می‌کند: «وَأَوْحَى رَبُّکَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِی مِنَ الْجِبَالِ بُیُوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا یَعْرِشُونَ. ثُمَّ کُلِی مِن کُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُکِی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلًا یَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِیهِ شِفَاء لِلنَّاسِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ»؛ و خداوند به زنبور[ان] عسل وحی کرد که در کوهها  و درختان و بلندی‌ها منزل گیرید. سپس از همه میوه‏‌ها بخورید و راههاى پروردگارت را فرمانبردارانه بپویید [آنگاه] از درون [شکم] آن شهدى که به‌رنگهاى گوناگون است بیرون مى‏‌آید، در آن براى مردم درمانى است. راستى در این [زندگى زنبوران] براى مردمى که تفکر مى‏‌کنند نشانه [قدرت الهى] است.

قرآن کریم در آیات دیگری از زنبور به‌عنوان یک نشانه الهی یاد می‌کند که برای پرهیز از تفصیل بحث به آنها نمی‌پردازیم و به تبرک همین دو آیه کفایت می‌کنیم.

اعجاز عسل

نگارنده سالهاست با معجزه عسل آشنا شده و با تجربه آن، از خواص آن در درمان سریع و ثمربخش بیماری‌های متنوع حیرت‌زده شده‌ام؛ با تغذیه عسل و ترکیب آن با مواد غذائی دیگر، می‌توان به پیشگیری بسیاری از بیماری‌ها پرداخت همچنین از عسل یا ترکیبی از آن می‌توان به عنوان «ضماد» بسیاری از بیماری‌های جلدی و سوختی‌ها را درمان کرد که تشریح آن فرصت مبسوط دیگری می‌طلبد.

طبیبان و حکما از دیرباز به اهمیت عسل واقف بودند و در طب اسلامی مباحث مبسوطی درباره خواص درمانی عسل آمده است. «ابوعلی‌سینا» در کتاب «قانون» پزشکی خود، نسخه‌های زیادی با عسل و موم تجویز ‌کرده است.

وی می‏‌گوید: «عسل در طولانی کردن عمر و حفظ قدرت و توان انجام کار در سنین بالای عمر، کارآمد و مؤثر است» و در ادامه می‏‌گوید: «اگر می‏‌خواهید جوانی خویش را مصون دارید عسل بخورید. کسانی که سن آنها از 45 فراتر می‏‌رود، باید به‌طور منظم عسل را به‌خصوص با گردوی کوبیده میل کنند».

 

مخلوط عسل با آرد برای جراحات سطحی به‌خصوص به‌صورت ضماد مفید است. بیماری‏های ریوی و مراحل اولیه بیماری سل را می‏‌توان با مخلوطی از «عسل و گلبرگ گل سرخ»، درمان نمود. این مخلوط اگر هنگام صبح و قبل از ظهر  میل شود، بهترین نتیجه را خواهد داشت. عسل به‌مقدار کم در درمان بی‏خوابی نیز کاربرد دارد؛ اگر عسل را گرم کرده و به‌طور مکرر روی زخم‏ تازه بمالند، آن زخم‏ها را زود به ‏هم می‏‌آورد. اگر آن را با نمک مخلوط نموده و به‌طور مکرر بر لکه‏‌های کبود بمالند، درمان‌کننده است.

به‌گفته استاد حسین خیراندیش؛ رئیس مؤسسه تحقیقات حجامت ایران، تعدادی از جانبازان حادثه آتش‌سوزی مسجد ارگ تهران، که پزشکان متخصص سوختگی از درمان آنها ناامید بودند، با عسل درمان شده و مراحل درمان آنان ثبت و شده و به تأیید پزشکان رسیده است.

طبیعت عسل گرم است، از این رو برای درمان بسیاری از بیماری‌های سرد مانند عوارض ناشی از سودا و بلغم می‌تواند مفید باشد. با تغذیه عسل یا ترکیبی از آن با گیاهان دارویی یا میوه‌ها، می‌‌توان بسیاری از بیماری‌های عصبی، روحی، گوارشی و عفونی را درمان نمود. اما از همه اینها مهم‌تر آشنایی با یک عسل خوب است، فعلاً فرض می‌کنیم برای افزودن به سفره غذائی یومیه خود نیازمند آشنائی با عسل خوب هستیم.

عسل چیست

عسل شهدی شیرین، غلیظ و چسبناک است که نوعی زنبور آن را تهیه می‌کند؛ زنبور عسل، بر اساس استعداد غریزی و خداداد خویش، گل‌های مفید و شفابخش را دستچین کرده و  عصاره آن را گرفته و پرورانده و به انسان هدیه می‌دهد. این هدیه، سرشار از مواد غذایی حیات‌بخش است و می‌تواند بسیاری از نیازهای غذایی انسان را برطرف کند، زیرا زنبور، بهترین املاح و ویتامین‌های گیاه را که در گل تجمع کرده، دریافت می‌کند و آن را به‌شکل شهدی می‌پروراند که قابلیت جذب فوق‌العاده‌ای در خون آدمی دارد؛ چنان که در آیه 69 سوره نحل هم به آن اشاره شد و در بازار هم دیده می‌شود، عسل‌ها رنگ‌های گوناگونی دارند. این رنگ‌های گوناگون حاصل تغذیه زنبور از گیاهان مختلف است.

در بازار ایران، اغلب عسل به‌رنگ‌های سیاه، قهوه‌ای روشن و تیره، به‌رنگ عقیق و سرخ مایل به زرد، سبز یشمی و... است. تا حدودی از رنگ عسل می‌توان به نسبت عسل با محیطی که زنبور در آن زیسته آشنا شد، همچنین عطر و بوی عسل نواحی مختلف، متنوع است. عسل زنبور کوهستان‌های پردرخت جنگل‌های مازندران، گیلان، جنگل‌های حیران و نواحی کوهستانی اردبیل، رنگی سیاه و تیره دارند.عسل زنبوری که از باغات میوه در کوهستان‌های آذربایجان غربی، تغذیه می‌کند، اغلب «سرخ مایل به زرد» است. زنبورهایی که از نواحی «استپ» به‌ویژه از «گون» تغذیه می‌کنند، مانند کوهستان‌های طالقان، الموت، خمین، گلپایگان و... به‌رنگ «سبز مایل به یشمی» است. عسل نواحی کاشان، قمصر، نیاسر و... همانند گل‌های محمدی «سرخ» و «معطر» هستند.

عطر، طعم و خواص تغذیه‌ای و درمانی این عسل‌ها، کمی متفاوت است مثلاً عسل سیب یا عسل گون، برای برخی از بیماری‌ها اثربخشی بیشتری دارند. ورود به جزئیات امّا تخصص فوق‌العاده‌ای می‌خواهد که فراتر از حوصله این بحث است.

عسل خوب و بد و انواع آن

ابن‌سینا می‏‌گوید: «عسل بسیار خوب آن است که کاملاً شیرین و خوشبو بوده و رنگش متمایل به سرخی باشد». کیفیت و اثربخشی عسل خوب و طبیعی چندین برابر عسل نامرغوب و مصنوعی است، البته پیشنهاد می‌شود حتی اگر عسل خوب و مرغوب در دسترس ندارید، دست از عسل نامرغوب هم برندارید زیرا در تولید همان عسل نامرغوب هم از فرآیند تولید عسل طبیعی استفاده شده یا عسل طبیعی در آن مخلوط شده است و می‌تواند تا حدودی آثار عسل را در خود داشته باشد.

اما عسل مصنوعی استفاده نکنید و به‌جای آن، برای تغذیه انواع شیره‌ها و شهدهای طبیعی دیگر مانند شهد خرما و شیره انگور و کشمش را به سفره غذائی خود اضافه کنید خوب است. اما فراموش نکنید که عسل خوب و طبیعی را زنبور با وحی الهی برای شما تهیه کرده است اما عسل تقلبی را شیادان با وسوسه‌های شیطانی و برای سودجویی ظاهری تهیه کرده‌اند.

آنچه زنبوردار زحمت‌کش و مؤمن با پایه غرایز خدادادی زنبور به شما عرضه کرده تا آنچه یک شیاد عرضه می‌کند، ارزش غذائی و درمانی مساوی ندارد؛ در ادامه به انواع عسل خوب و بد اشاره کنیم.

الف: بهترین عسل، 

عسلی است که زنبور آن هم زیستی طبیعی و بدون دخالت انسان داشته است. این زنبور در کوهستان‌ها، شکاف صخره‌ها و درخت‌ها، لانه ساخته و کارخانه عسل‌سازی خود را بدون مراقبت و دخالت انسان ترتیب می‌دهد. نمونه این عسل‌ها را گروههایی از افراد باتجربه در صخره‌نوردی و گردآوری عسل، جمع و در بازارها عرضه می‌کنند. قیمت این نوع عسل، به‌دلیل محدودیت آن و دشواری گردآوری آن، بسیار بالاست. به‌دلیل محدودیت وجود آن در بازار و قیمت بالای آن، استفاده معمول آن برای خانواده‌ها به‌صرفه و آسان نیست. ممکن است برخی از عسل‌هایی که بدین نام در بازار فروخته می‌شود هم از این جنس نباشد به همین دلیل توصیه می‌کنیم در تهیه آن حتماً به افراد مطمئن مراجعه کنید. گاه شیادان با افزودن قیمت کالای نامرغوب مردم را فریب می‌دهند. لزوماً قیمت بالا نشانه خوبی عسل نیست. من سالهاست عسل‌های خوب و طبیعی با قیمت نسبتاً پائین تهیه می‌کنم.

ب: عسل خوب،

که برای استفاده معمول می‌توان بدان دسترسی داشت، عسلی است که زنبور آن را زنبورداران پرورش می‌دهند و آن را در کندوها و اقلیم‌های مناسب نگه‌داری می‌کنند و زنبور با تغذیه طبیعی، به تهیه عسل اقدام می‌کند.

ج: عسل نامرغوب و تقلبی،

 به دو روش تهیه می‌شود؛

در روش نخست، 

زنبور همچنان در فرآیند تولید دخالت دارد. در این روش به‌جای تغذیه طبیعی زنبور، به آن ترکیبی از مواد غذائی مصنوعی می‌خورانند و زنبور با وجود این تغذیه غیرطبیعی، با پردازش طبیعی محصول خود را عرضه می‌کند. این نوع عسل بازهم مفیدتر از عسلی است که در روش دوم تهیه می‌شود.

در روش دوم،

 که ساده‌تر است زنبور از نیمه راه دخالتی ندارد، یا حتی ممکن است زنبوردار زحمتکش، همه در فرآیند تولید عسل نامرغوب نقشی نداشته باشد و واسطه‌ها عسل مرغوب او را به عسل نامرغوب تبدیل کنند. در این روش، مقداری از عسل خوب و طبیعی، با مواد شیرین دیگری مانند شیره انگور، شیره خرما، شیره کشمش، توت و... یا ترکیبی از مواد گلوکزی مثل آب و قند، قند و آب‌میوه‌ها، عسلک و... مخلوط می‌کنند.
 
د: عسلی که اصل نیست؛ 

بدترین نوع عسل، چیزی است که 100 درصد مصنوعی بوده و اصلاً عسل نیست و یک شهد تقلبی است. در این روش، شهد تقلبی متشکل از مواد گلوکزی را که از انواع شهدها، شربت‌های قند، آبمیوه‌ها، شیره نیشکر و یا میوه‌هایی مانند خرما، خربزه، هندوانه، کدو، توت و... را با تغلیظ آب به‌طریق مصنوعی و صنعتی تهیه می‌کنند. خوشبختانه این نوع عسل، در کشورهای صنعتی تهیه می‌شود و کمتر در ایران به تولید آن توجه شده است. در بازارهای ایران، اغلب عسل‌های نامرغوب به دو روشی که در بالا ذکر کردیم ساخته می‌شوند و بدین ترتیب اندکی از خواص عسل خوب را دارا هستند.

 

تنوع عسل خوب و مرغوب در اقلیم‌های مختلف، از گذشته شناسایی عسل خوب را دشوار می‌کرد. حال با ورود عسل نامرغوب به بازار و طمع‌ورزی افراد سودجو، این شناسایی مهارت ویژه‌ای می‌خواهد؛ برخی گمان می‌کنند طعم، رنگ، میزان چسبندگی، میزان رطوبت، شعله‌ور شدن یا نشدن، شکرک زدن یا نزدن و... نشانه‌های خوبی برای شناسایی عسل مرغوب است اما این نشانه‌ها هیچ‌کدام قطعی نیست زیرا طعم، رنگ و میزان رطوبت عسل، رابطه مستقیمی با محیطی که زنبور در آن تغذیه کرده، دارد.

اگر تجربه کافی برای شناسایی عسل خوب ندارید، فعلاً به مشخصات و استانداردهایی که نهادهای مسئول برای تولیدکنندگان محصولات عمده، تعریف کرده‌اند اکتفا کنید. آزمایشگاه‌های معتبر برای تشخیص خلوص عسل و محاسبه میزان قند افزودنی به آن به مصرف‌کنندگان کمک می‌کنند. هنگام خرید عسل می‌توانید به پروانه‌های بهداشتی صادره از سازمان دامپزشکی کشور، پروانه بسته‌بندی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا پروانه استاندارد توجه کنید.

البته نشان‌های شرکت‌های مشهور لزوماً محصولات خوب عرضه نمی‌کنند، به‌علاوه بسیاری از محصولات طبیعی و خوب، نشان و علامت نهادهای مسئول یا تولیدکنندگان مشهور را ندارند، بنابراین اگر به فروشگاه‌های معتبر و افراد امین دسترسی دارید، برای تهیه عسل به آنها مراجعه کنید تا خودتان به شناسایی عسل خوب مهارت یابید.

به‌قول دکتر «اسفندیار رشید‌زاده» عسل‌شناس و زنبوردار نمونه کشور «برای مصرف‌کننده یک راه بیشتر برای تشخیص عسل وجود ندارد؛ آن هم استفاده از ابزارهایی است که بدن در اختیارش گذاشته است. با چشمانش شکل ظاهری عسل را ارزیابی می‌کند، با بینی‌اش آن را بو می‌کند، با زبانش آن را مزه‌مـزه می‌‌کند اگر مجموعه باب طبعش بود، اگر عسل به‌خصوص عطر و طعم گلها را داشت این عسل، عسل واقعی (طبیعی) است و ارزش آن را دارد که بهای آن را در حد معقول بپردازد».

در ادامه به چند روش ساده‌تر برای شناسایی عسل مرغوب اشاره می‌کنم. اما یادآوری می‌کنم که اولاً به یکی از این روش‌ها، نباید کفایت کرد. در ثانی، به‌دلیل تنوع محصولات مرغوب به‌دلیل محیط‌های اقلیمی متفاوت، ممکن است یک محصول مرغوب مشکوک جلوه کند.

الف: میزان چسبندگی؛ 

عسل خوب، چسبندگی فوق‌العاده‌ای دارد. این میزان را به چند روش می‌توان آزمود؛

1.    انگشتان سبابه و شست را به عسل آغشته کنید و با باز و بسته کردن آنها میزان چسبندگی را امتحان کنید.
2.    دو ظرف را برای آزمایش انتخاب کنید. یک ظرف همراه با عسل که مانند پارچ یا مجرای سرریز آن باریک و نازک باشد، و ظرف دیگر که عسل را در آن بریزید. ظرف عسل را با ارتفاع حدود یک متر سرازیر کنید و یک رشته نازک عسل را به ظرف دوم سرازیر کنید. عسلی که مرغوب باشد و چسبندگی فوق‌العاده داشته باشد به‌صورت یک نخ، سرازیر می‌شود و تا ظرف پایینی برسد از ظرف بالایی دل نمی‌کند. اما شهد یا عسل نامرغوب «تلاپ»، «تلاپ» فرو می‌افتد.
3.    یک ظرف شیشه‌ای ساده مثل لیوان را پر از آب سرد  کنید. توجه داشته باشید که آب حتماً سرد و خنک باشد و ولرم نباشد، با یک قاشق مقداری عسل را از ارتفاعی بالاتر از لیوان، به آب بیفزایید. عسل مرغوب، به‌صورت یک رشته درون آب می‌ریزد و مانند طناب در قاعده لیوان جمع می‌شود و مدت مدیدی به همان حالت باقی می‌ماند و طعم آب سرد را شیرین نمی‌کند. اما شهد یا عسل نامرغوب، در این حالت، در اندک زمانی با آب سرد مخلوط می‌شود و رنگ و طعم شهد آرام آرام به کل آب سرایت می‌کند. عسل نامرغوب، درست مانند شهدی که برای تهیه شربت ساخته شده است، آب را شیرین می‌کند.

ب: پایداری ویژگی‌ها؛ 

عسل خوب و طبیعی، ویژگی‌های خود را در حالت طبیعی از دست نمی‌دهد. این حالت به چند روش قابل آزمایش است؛

1.    یک ظرف عسل خوب و طبیعی، رنگی یکنواخت دارد؛ اگر یک واحد از آن را جدا کنید، همانند بقیه ظرف عسل، یک میزان چسبندگی، رنگ، طعم و وزن دارد؛ غیرممکن است وزن مخصوص یک سانتی‌مترمکعب از یک ظرف عسل طبیعی، از وزن مخصوص بقیه ظرف بیشتر یا کمتر باشد حال آنکه ممکن است دیگر شهدها و عسل‌های نامرغوب وزن مخصوص، رنگ و طعم یکنواختی نداشته باشند.
2.    با گذشت زمان، میزان چسبندگی، میزان شیرینی، میزان مغذی بودن، طعم و عطر عسل طبیعی، تغییر نمی‌کند.
3.    عسل طبیعی، کپک نمی‌زند و فاسد نمی‌شود. گزارش شده که در اهرام مصر، عسل‌های بازمانده از هزاران سال پیش، همچنان سالم و قابل استفاده بوده‌اند.
4.    البته گرمای زیاد یا سرمای زیاد بر عسل خوب هم تأثیر منفی دارد؛ رنگ برخی از عسل‌های خوب پس از سرد شدن، کدر می‌شود و این اتفاق نمی‌تواند نشانه بد بودن عسل باشد.

ج: رطوبت؛ 

عسل طبیعی رطوبت چندانی ندارد. برخی افراد از میزان رطوبت عسل، تا حدودی به میزان طبیعی بودن عسل پی می‌برند؛ در این خصوص لازم به یادآوری است:

1.    می‌توان شیشه عسل را بالا و پایین کرد. از سرعت بالا و پایین رفتن حباب‌های داخل شیشه می‌توان میزان رطوبت آن را دریافت.
2.    با آزمون‌های اول و دوم که برای سنجش میزان چسبندگی عسل ذکر کردیم، و بررسی میزان کش آمدن عسل، می‌توانیم زیادی و کمی رطوبت آن را دریابیم.
د: طعم و مزه؛ عسل طبیعی شیرینی ویژه و طعم خاصی دارد البته بین عسل‌های مختلف به‌دلیل تفاوت تغذیه زنبور و اقلیم زیستی آن، طعم‌های متفاوتی چشیده می‌شود اما عسل طبیعی از هرگونه و اقلیم، مزه‌ای ممتاز از شکر، شیره خرما و انگور و... دارد.

و: رنگ؛

 عسل طبیعی رنگ‌های مختلفی دارد اما چنان که در بخش «پایداری ویژگی‌ها» گفتیم، رنگ آن یک‌نواخت است؛ اگر ظرف عسل شفاف و شیشه‌ای ‌باشد، در جای جای یک ظرف عسل طبیعی، تفاوت رنگ، پررنگ یا کمرنگ بودن، دیده نمی‌شود؛ گذر زمان هم رنگ عسل طبیعی را تغییر نخواهد داد در حالی که دیگر شهدها و عسل غیرطبیعی براثر گذر زمان به‌دلیل تابش آفتاب، تبخیر و کاهش رطوبت و... رنگی تیره‌تر به خود خواهد گرفت.

ز: عطر و بو؛

 عطر نیز نشانه دیگری برای شناسایی عسل خوب است البته همانند آنچه درباره طعم گفتیم بین عسل‌های مختلف به‌دلیل تفاوت تغذیه زنبور و اقلیم زیستی آن، بوهای متفاوتی استشمام می‌شود؛ عسل غیرطبیعی یا نامرغوب یا بویی ندارد یا بوی آن جذاب نیست اما عسل طبیعی رایحه‌ای ممتاز و خوش دارد. اگر در یک اتاق کوچک، ظرف عسل را باز کنند، کسانی که شامه معمولی دارند و عسل را ندیده‌اند، حتماً از رایحه مطبوع، وجود عسل را در آن نزدیکی درمی‌یابند.

عسل‌هایی که زنبور آن از گل‌های معطر همانند گل محمدی، زعفران، اقاقیا تغذیه کرده‌اند، رایحه خوشبو‌تری دارند تا عسل‌هایی که زنبورهای آن از باغ‌های میوه یا گون تغذیه کرده باشند، کسی که شامه‌اش به بوهای طبیعی آشناست و رایحه گیاهان معطر را می‌شناسد به‌راحتی از بوی انواع عسل، انواع گیاهانی را که زنبور از آن بهره برده شناسایی می‌کند؛ عسل گیاهان و میوه‌های معطر مانند گل‌محمدی، زعفران و سیب شامه‌نواز است، عسل گون هم خوشبو است اما بوی آن به‌اندازه مواردی که یاد کردیم، دلنواز نیست.

آیا شکرک‌زدن نشانه تقلبی‌بودن عسل است

اول ــ نگه‌داری عسل طبیعی نیازمند محیط فریزری و یخچال نیست؛ عسل را در محیط طبیعی نگه دارید البته گرمای بالاتر از 40 درجه بر کیفیت عسل اثر می‌گذارد و خواص طبیعی آن را می‌کاهد.

دوم ــ اگر در عسل طبیعی، جانوری مثل سوسک یا پشه بیفتد، در درون عسل، به همان حالت اولیه معلق و سالم، باقی می‌ماند. لازم نیست چنین عسلی را دور بریزید، می‌توانید پشه یا جانور را از آن خارج کرده و از آنجایی که تغذیه از آن عسل مشمئز‌کننده است، آن را به‌عنوان ضماد برای درمان‌های جلدی و پوستی استفاده کنید.

سوم ــ به‌خلاف باور رایج بسیاری از مردم، شکرک زدن عسل نشانه بد بودن آن نیست؛ برخی از عسل‌ها، در سرما، شکرک می‌زنند و رنگ آنها کمی مات می‌شود؛ در واقع شکرک زدن عسل، پدیده طبیعی تبلور و بلوری شدن یا کریستالیزاسیون عسل است، دکتر شهرستانی استاد دانشگاه و مؤلف کتاب «زنبور عسل و پرورش آن» می‌نویسد: شکرک زدن عسل نه‌تنها دلیل بر بدی و تقلبی بودنش نیست بلکه به‌عکس معرف آنست که عسل کاملاً سالم بوده و به هیچ وجه بـا شکر مخلوط نشـده اسـت.

چهارم ــ مزه، عطر، طعم، رنگ و بوی عسل فقط مربوط به گل هر منطقه است و به نژاد زنبور عسل بستگی ندارد؛ «نوع نژاد فقط در پرکاری و کم‌کاری تأثیر دارد».

محمدمهدی شیرمحمدی؛ محقق طب سنتی

منبع :تسنیم

رنگ و طعم عسل طبیعى

رنگ عسل نیز مانند سایر ویژگى‌هاى آن بسیار متغیر است. عسل طبیعى تقریباً از بى‌رنگ، زرد نخودى تا قهوه‌اى تیره متغیر است.

به طور کلى رنگ و طعم به یکدیگر وابسته‌اند به‌طورى که عسل‌هاى روشن طعم ملایم و عسل‌هاى تیره طعم تند دارند. عسل بر حسب این‌که متعلق به کدام منطقه و کدام گل باشد رنگش متفاوت است؛ و به همین دلیل روى طعم عسل نیز تأثیر دارد. طعم عسل بیشتر مبتنى به نظر است، ممکن است بسیارى از طعم‌هاى عسل که در یک منطقه مطلوب و خوب چشیده و احساس مى‌شوند، در منطقه دیگر موردپسند ذائقه نباشند.

چگونگى فرایند تولید عسل به‌وسیله زنبور

هر زنبور عسل که به صحرا مى‌رود تا مجدد به کندوى خود برگردد، زمان رفت و برگشت و جمع‌آورى محصول سه دقیقه طول مى‌کشد، در حالى که هر ساعت به طور متوسط 250 گل را مى‌مکد و از شیرۀ گل که در شهددان گل قرار گرفته مى‌مکد.

زنبورى که صبح براى مکیدن شهد گل مأموریت مى‌یابد، عصر همان روز به کار دیگر مشغول مى‌شود و یا اگر دو روز شیرۀ گل بمکد و ببرد، روز سوم پولن (گرده‌ى گل) را مى‌برد.

آنچه براى زنبور اهمیت دارد، پرورش گیاه موردعلاقه وى و وجود آن تا شعاع 3 کیلومترى کندو است، و این که آیا حلقۀ گل عمیق است و زبان زنبور به ته آن مى‌رسد یا نمى‌رسد. زنبور در بین راه مقدارى دیاستاز از نوع اینورتاز به داخل آن ترشح مى‌کند و مقدارى از آب شهد از کیسه، جذب بدنش مى‌شود. سپس به کندو رفته و شهد نارس را به داخل سلول‌هایش ریخته و هنگام شب از کندو خارج نمى‌شود. زنبور عسل شهد را مجدداً به داخل کیسۀ ذخیره خود برده و دوباره آنزیم دیاستاز را به آن مى‌افزاید و همچنین رطوبت آن را جذب مى‌کند. این عمل را آنقدر انجام مى‌دهد تا شهد کاملاً غلیظ شده و تبدیل به عسل رسیده گردد.

ملاحظهمى‌فرمایید تهیه عسل کار بسیار دشوارى است که هر زنبور در طول زندگى‌اش فقط 1 قاشق مرباخورى از آن تهیه مى‌کند. در نهایت زنبور براى تمیز ماندن عسل روى آن را با یک لایه موم مى‌پوشاند و موم عسل بر خلاف تصور بسیارى از مردم، مدفوع زنبور نیست.